Zo'n identiteitsbewijs foto is ook helemaal niet om te lachen.

We hebben ze allemaal nog wel ergens liggen. De één verstopt ze nog liever in een stok, terwijl de ander ze rustig laat rondgaan op verjaardagen. Schoolfoto's. Daar zijn we nog schattig, lief en knuffelbaar, want die schoolfotografen deden er vroeger – maar nog steeds hoor – alles aan om ons maar één beetje te laten lachen. Wat zeg ik, een beetje? Een beetje veel. Maar nu zijn we helemaal niet meer lief, schattig en knuffelbaar. Nee, ontzettend boos, emotieloos én als blikken konden doden..   De simpele reden is dat we helemaal niet meer mogen lachen op die staatsieportretten op je ID-kaart. En dat is helemaal niet om te lachen.

Dit is tegenwoordig meer de bedoeling op je ID. Maar één tip aan iedereen, houdt wel je mond dicht,  want open mond mag ookal niet meer.

Deurdicht en pats-boem, buitenwereld afgesloten. Je weet wel in zo'n veels te fout busje in. Dat is één korte samenvatting van hoe dat ging, zo’n pasfoto op de basisschool. Ik zal de grap zelf maar maken, dat is voor mij nog niet zo héél lang geleden, nee. (Geboortejaar 1994, voor hen die terug willen rekenen)

Daar zat je dan. Eigenlijk helemaal niets leuks. Saai was het zelfs. Ik durf zelfs mijn hele inboedel erop te wedden dat alle fotomannetjes uit die busjes, gewoon broers zijn van elkaar. Of anders wil ik ze dat best een keer vertellen. Zaten we eenmaal, dan was het, ‘Doe maar lachen’. Maar daar hadden we helemaal géén enkele reden toe. Knuffelbeertjes. We lachen niet. Idiote vingerhoedjes. We lachen niet. Angstig makende stemmetjes. We lachen niet. Maar vooruit, omdat ‘ie met een lolly kwam aanzetten dan. Hebben we alsnog gelachen.


Deze regisseur liet een dag zien van een humeurige fotograaf. Hartstikke leuk. Maar de serieuze ondertoon is dat eigenlijk niet, maar toch weer wel. Want voor deze kleuters is het straks helemaal niet meer om te lachen, want een miljoen jongeren zijn nú in Engeland namelijk al werkloos, laat staan als deze groot zijn.

Maar heel veel jaren wijsheid later, moesten we dat met z’n allen weer opnieuw. Voor de camera, met ongeveer eenzelfde idiote reden; we ‘moesten’ gewoon op de foto. Gelukkig niet in een busje. Maar dit keer was dat helemaal niet om te lachen. ‘Waarvoor is je foto?’. Voor op je m’n identiteitsbewijs. ‘Ow’.

Want sinds een aantal jaartjes moeten we op de kiek staan met een neutrale blik én een gesloten mond én dat laat ons niet meer lachen. Maar waarom dan? Blijkbaar is het zo dat in het opsporingsregister alleen hoofden staan met een gesloten mond. En de lachspieren van jou en mij zouden onze gezichten zodanig vervormen dat het niet meer herkenbaar is. En bedankt. Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft namelijk de regeltjes voor nieuwe pasfoto’s aangescherpt. Want bij spiegelende brillenglazen en hoofddeksels is het met lachen ook gedaan. Een voordeel is dat we nu niet meer als een boer met kiezenpijn – want één kies is bij die grapjes veels te weinig – hoeven te lachen om die niet grappige grapjes van die fotograaf. Altijd iets met een vogeltje, let maar op. En zo, zijn foto’s van onszelf helemaal niet meer leuk.

Alleen moeten ze wel even nadenken over een andere afkorting, want iedereen ziet dat ID gewoon een smiley is. Just sayin’.